TANIMA VE TENFİZ

Tanıma ve tenfiz, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun kapsamında düzenlenmiştir. Tanıma ve tenfiz, esas olarak, yabancı mahkeme kararlarının Türk hukuku tarafından kabul edilmesini ve Türkiye’de icra edilmesini sağlar. Yabancı mahkemelerde verilen her kararın Türkiye'de uygulanabilmesi için tanıma ve tenfiz usulünün tamamlanması gerekmektedir. Tanıma ve tenfiz kararı kural olarak mahkemeler tarafından verilebilir. Ancak boşanmalar bakımından istisna olarak 2017'den itibaren idari makamlar da tanıma tenfiz için yetkili kılınmıştır.

Tanıma davası, icrai nitelikle işlem gerektirmeyen mahkeme kararları için gereklidir. Tenfiz davası, yabancı mahkemelerce dava sonucunda verilen, icrai nitelikli hükümlerin Türkiye’de de geçerli ve uygulanır hale gelmesini sağlayan dava türüdür.

Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun madde 50’ye göre tanıma ve tenfiz kararının verilebilmesi için gerekli olan ön koşullar şunlardır:

·       Yabancı bir mahkeme tarafından verilmiş ilamın bulunması

·       Yabancı mahkeme kararının hukuk davalarına ilişkin olması

·       Kararın kesinleşmiş olması

Tanıma ve tenfiz talebinin kabul edilebilmesi için gereken esasa ilişkin şartlar Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun madde 58’de düzenlenmiştir. Bunlar ise:

·       Hükmün verildiği yer ile Türkiye arasında mütekabiliyetin bulunması

·       İlamın, Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması veya davalının itiraz etmesi şartıyla ilamın, dava konusu veya taraflarla gerçek bir ilişkisi bulunmadığı halde kendisine yetki tanıyan bir devlet mahkemesince verilmemiş olması

·       Hükmün kamu düzenine açıkça aykırı olmaması

·       Kararın davalının savunma haklarına riayet edilerek verilmiş olmasıdır.

Türk mahkemeleri, yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi davasında sadece tanıma veya tenfiz şartlarının bulunup bulunmadığı noktasında incelemede bulunabilir. Türk mahkemelerinde yabancı mahkeme kararında yer alan maddi ve hukuki tespitlerin yada uygulanan usulün doğruluğu incelenemez. Buna revizyon yasağı denir.

Tanıma Tenfiz Davası İçin Gerekli Olan Belgeler

Yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi için açılacak davalarda aşağıda belirtilen belgeler gerekmektedir;

1.     Boşanmanın gerçekleştiğine dair yabancı mahkeme tarafından verilmiş kararın mühürlü ve ıslak imzalı aslı

2.     Yabancı mahkeme tarafından verilen boşanma kararının kesinleşmiş olduğunu gösteren belgenin mühürlü ve ıslak imzalı aslı

3.     Apostil Şerhi: Apostil, bir ülkede resmi makamlar tarafından düzenlenen resmi belgelerin, başka bir ülkede geçerli sayılması adına yapılan onaylama işlemidir. Tanıma tenfiz davası bakımından apostil şerhi zorunlu bir unsur durumundadır.

4.     Yabancı mahkeme tarafından verilen boşanma kararının ve kesinleşme belgesinin noter onaylı Türkçe tercümesi

5.     Pasaport ve kimlik kartı fotokopileri

Stajyer Av. Özge ŞİMŞEKER

#tanıma #tenfiz #yurtdışındaboşanma #apostil